De moeite waardCultuurhistorici bereiden zich op de toekomst voor

De erfgoedwereld bereidt zich grondig voor op de komst van de Omgevingswet. Als dat nieuwe tijdperk op 1 januari 2024 dan werkelijk mag aanbreken, dan zijn de cultuurhistorici in elk geval goed voorbereid.

Post 65
Hoe waardeer je de bouwwerken en landschappen die na 1965 zijn gerealiseerd? Experts roemen bijvoorbeeld de waarde van het monumentale Centraal Beheer (Hertzberger, 1972), maar sloop ervan is nog steeds niet afgewend en het stadsbestuur zit ermee in zijn maag. De periode ‘Post 65’ omvat ook de fabrieksmatige massabouw en de reactie daarop in de kleinschalige ‘experimentele woningbouw’ van minister Schut. Ook de stadsvernieuwing, met baanbrekende binnenstadsarchitectuur van grootmeesters als Aldo van Eijck en vooral Theo Bosch. En het ruilverkavelingslandschap, veel snelweglandschappen en grote waterwerken.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed publiceerde een handreiking “Borging van Post 65 erfgoed”, waarin waardering, participatie en borging van het erfgoed uit deze recente periode uitvoerig beschreven wordt. De handreiking speelt in op de vaststelling van de Omgevingswet, en verkent het nieuwe beleidsinstrumentarium.
De handreiking in beschikbaar op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Omgeving van een monument
Onder de Omgevingswet moeten gemeenten in hun omgevingsplan regels opnemen voor de omgeving van beschermde monumenten om ontsiering en beschadiging van die monumenten te voorkomen. Er is in Nederland nog maar weinig ervaring met dit instrumentarium. Gelders Genootschap heeft de afgelopen jaren met verschillende partners gewerkt aan een handreiking voor gemeenten en hun externe specialisten. De handreiking biedt in de vorm van een stappenplan inzicht in de manier waarop de omgeving van het beschermde monument kan worden opgenomen in het omgevingsbeleid.

De handreiking voor gemeenten is te vinden op de website van het Gelders Genootschap

Transformatie van gebouwen en gebieden
Heel Nederland is in transitie. In verband met de klimaat-, energie- en biodiversiteitvraagstukken zullen we onze ruimte steeds weer opnieuw moeten gebruiken, en die nog niet bebouwde ruimte zoveel mogelijk onbebouwd laten. Bedrijventerreinen, kantorenwijken en grote winkelpanden veranderen van functie en gebruik. De kwaliteit van deze transformaties hangt nauw samen met de manier waarop omgegaan wordt met het erfgoed. Wat vinden bewoners en gebruikers waardevol, wat is de bijzondere architectonische en stedenbouwkundige kwaliteit, op welke manier is destijds omgegaan met historische en landschappelijke structuren die het behouden waard zijn? Gebiedsontwikkelaars hebben grote behoefte aan kaders die antwoord geven op dit soort vragen. De tot dusverre gebruikte transformatie-kaders zijn nogal verschillend van kwaliteit en diepgang. In opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ontwikkelde het bureau Steenhuis Meurs een standaard-aanpak die gemeenten en ontwikkelaars tegemoet komt bij de grootscha;lige ‘wederombouw’ waar Nederland voor staat.

De publicatie 'Transformeren met cultureel erfgoed' is beschikbaar op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed