02-07-15Symposium en ALV: werken aan ruimtelijke kwaliteit

De nieuwe Omgevingswet is door de Tweede Kamer aangenomen. De wet treedt niet voor 2018 in werking, want er moet nog veel aan onderliggende regels worden aangepast, maar met de goedkeuring door de Tweede Kamer is wel een belangrijke mijlpaal bereikt.

De vraag is hoe Adviescommissies en -organisaties voor ruimtelijke kwaliteit de kansen grijpen om werk te maken van het doel van deze wet, namelijk het bereiken van een veilige en gezonde leefomgeving en een steeds betere omgevingskwaliteit.

Over die vraag werd tijdens de jaarvergadering van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit op 1 juli 2015 uitgebreid gesproken. De vergadering vond plaats in het Akoesticum, een trainingsfaciliteit voor podiumkunsten, in de verbouwde JW Frisokazerne in Ede.

Na een inleiding van Federatiedirecteur Flip ten Cate, die de actualiteiten van de Omgevingswet behandelde en de consequenties voor adviseurs ruimtelijke kwaliteit, volgde een boeiende presentatie van Marjorie Verhoek over de gebiedsontwikkeling van het Hembrugterrein in Zaanstad.

Het Hembrugterrein, geheel in handen van het Rijks Vastgoedbedrijf, telt 51 rijksmonumenten in verschillende staat van verval. De gemeente Zaanstad probeert met het instrument van organische gebiedsontwikkeling enerzijds veel ruimte te bieden aan nu nog onbekende ondernemers en gebruikers, terwijl toch gestuurd wordt op een toekomst waarin kwaliteit centraal staat. Marjorie Verhoek, ambtelijk specialist cultuurhistorie, ontwikkelde samen met bureau SteenhuisMeurs het instrument "gebiedspaspoort" om belangrijke kwaliteten van het Hembrugterrein te borgen, terwijl er nauwelijks "verboden" zijn opgesteld.

Na de inleiding van Marjorie volgde een levendige discussie over de rol die welstandsorganisaties en kwaliteitscommissies kunnen spelen "aan de voorkant" van zo'n beleidsproces - als onafhankelijke adviseur van de gemeente, die straks ook een rol te spelen heeft in het beoordelen van bouwinitiatieven.
De leden van de Federatie zijn het erover eens dat zij een belangrijke rol kunnen spelen, en dat ook vaak al doen. Voor sommigen is het nog een kunst om op het juiste moment bij de juiste partijen aan tafel te komen, voor andere leden is dat al vanzelfsprekend het geval. Maar ook de rollen die dan gespeeld worden verschillen: soms spelen welstands- en monumentenorganisaties een rol in het opsstellen van het beleid, in Zaanstad had Marjorie hen wel de rol van proceseigenaar gegund: hulp bij het formuleren van de opdracht aan het externe bureau dat het beleid opstelt, hulp bij het selecteren van de juiste bureaus en partners die in dit proces betrokken moeten worden.

Na de discussie volgde een excursie door het Akoesticum en op het enórme kazerneterrein, door monumentenambtenaar Pierre Lommen en architect Daan Briedé

Download hier de presentatie van Flip ten Cate over de Omgevingswet.
Download hier de presentatie van Marjorie Verhoek over Hembrugterrein

Terug naar het overzicht