15-08-19Heerjansdam: afwijken welstandsbeleid

College vindt dat toepassing van welstandsbeleid in casu leidt tot slechte beeldkwaliteit

De Woningwet bepaalt dat geen omgevingsvergunning kan worden verleend voor een bouwplan dat in strijd is met redelijke eisen van welstand, tenzij b & w besluiten niettemin toch een vergunning te verlenen. Zij moeten zo’n besluit om af te wijken van het welstandsbeleid wel goed motiveren.

De Federatie Ruimtelijke Kwaliteit heeft deze bepaling altijd redelijk gevonden: als er dringende redenen van publiek belang zijn om een vergunning te verlenen, dan moet in uiterste nood een wanstaltig bouwwerk gerealiseerd worden. Denk aan dringende en urgente uitbreiding van een basisschool of een gevangenis, of denk aan toezeggingen van het college die zonder realisatie van het plan tot aanzienlijke financiële schade zouden leiden.

Zo’n afwijking van het welstandsbeleid komt zelden voor, en als het gebeurt is de motivatie eigenlijk altijd goed te begrijpen. Een recente uitspraak van de Raad van State over een garage met een plat dak in het buitengebied van Heerjansdam (gemeente Zwijndrecht) is veel moeilijker te begrijpen. Zowel de welstandscommissie als het college van b&w zijn van mening dat in dit specifieke geval de welstandscriteria niet allemaal toegepast hoeven te worden. Dat gebeurt niet op grond van de Algemene Criteria – die mogen alleen worden toegepast bij een bouwplan van uitzonderlijke kwaliteit, en daarvan is bij deze garage volgens alle partijen echt geen sprake. Nee, het gebeurt omdat de eis dat op alle gebouwen een kap moet zitten voor deze garage een te zware eis wordt geacht. Hoewel het bouwplan in strijd is met redelijke eisen van welstand verlenen b&w ‘niettemin’ de omgevingsvergunning, omdat het college vindt dat de garage ‘passend’ is in de omgeving, “gelet op de eenvoudige en neutrale hoofdvorm, platte afdekking en gedekte kleur”. Het aanbrengen van een kap, zoals vereist is om te voldoen aan de welstandscriteria, “draagt in dit geval niet bij aan de beeldkwaliteit ter plaatse”, aldus het college.

De Raad van State meent dat deze motivering voldoende is om aan te geven waarom het college, in strijd met de welstandscriteria, de omgevingsvergunning niettemin verleent. Het terzijde schuiven van het welstandsbeleid is dus niet alleen mogelijk omdat er andere zwaarwegende publieke belangen spelen die vragen om realisatie van een welstandelijk ongewenst bouwplan, het is ook mogelijk wanneer toepassing van de welstandscriteria volgens b&w zou leiden tot een slechtere beeldkwaliteit.

Indien garages in het buitengebied van Heerjansdam beter een plat dak kunnen hebben dat een kap, dan is het de vraag waarom b&w het beleid, dat nu juist een kap voorschrijft, niet aanpassen: dat komt immers de rechtszekerheid ten goede en voorkomt onnodige juridische procedures.

Uitspraak: 10-7-2019

Raad van State, afdeling bestuursrecht. Vindplaats: ECLI:NL:RVS:2019:2314

Terug naar het overzicht

Nieuwe Publicaties

Onderstaande publicaties zijn zolang de voorraad strekt, tegen verzendkosten te bestellen bij de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit: info@ruimtelijkekwaliteit.nl

  • Jaarverslag over 2022Jaarverslag over 2022

    In 2022 groeide de formatie van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en werden er tal van initiatieven genomen en activiteiten ontplooid. Financieel waren er de nodige tegenvallers.

    lees verder

  • Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige WoningbouwRuimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    Meer goede woningen op de korte termijn én blijvende ruimtelijke kwaliteit met elkaar verenigen is het doel van het traject Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    lees verder

  • Duurzame StadsgezichtenDuurzame Stadsgezichten

    De huizen in beschermde stadsgezichten worden ook verduurzaamd. Hoe is dat mogelijk zonder afbreuk te doen aan de ruimtelijke kwaliteit en de erfgoedwaarde?

    lees verder

Federatie Ruimtelijke Kwaliteit