Publicatie: 01-03-13Handreiking Kan-bepaling

In de laatste week voor het kerstreces is de Tweede Kamer akkoord gegaan met de zogenoemde 'kan-bepaling'. Op 28 februari 2013 is het Besluit Omgevingsrecht (Bor) zodanig gewijzigd, dat de toets van vergunningplichtige bouwplannen aan redelijke eisen van welstand ook ambtelijk KAN worden uitgevoerd. Hoe deze 'KAN-bepaling' op een verantwoorde manier in de gemeentelijke praktijk kan worden toegepast is door de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en de VBWTN uiteengezet in de handreiking De Kan-bepaling die nu beschikbaar is.

Voorheen moest iedere vergunning voor een bouwplan worden voorgelegd aan de welstandscommissie of stadsbouwmeester. Na invoering van de 'kan-bepaling' kan een gemeente gewoon op de oude voet voort gaan, maar ze kan ook besluiten om sommige - of zelfs alle - bouwplannen niet meer voor te leggen aan de welstandscommissie/stadsbouwmeester. Plannen die niet aan de commissie worden voorgelegd, moeten door de gemeente zelf getoetst worden aan de welstandscriteria uit de welstandsnota - tenzij de gemeenteraad al eerder besloten had in het betreffende gebied geen welstandseisen vast te stellen.

De welstandstoets wordt dus NIET afgeschaft zoals zelfs in de Kamer werd gezegd, maar niet in alle gevallen moet de onafhankelijke welstandscommissie of stadsbouwmeester daar voortaan aan te pas komen.

De hier gepresenteerde handreiking ondersteunt gemeenten bij hun keuzes die met betrekking tot de 'kan-bepaling' gemaakt moeten worden. Hoewel de wet het niet eist, is het volgens de opstellers van deze handreiking haast onvermijdelijk dat de gemeenteraad uitspraken doet over de manier waarop de nieuwe regels gebruikt zullen worden. De handreiking schetst in hoodstuk 4 diverse scenario's. In hoofdstuk 5 somt de handreiking overwegingen op, die bij het maken van de keuzes behulpzaam zijn. Na een Voorwoord (1) en een Leeswijzer (2) plaatst hoofdstuk 3 de 'kan-bepaling' in het perspectief van meerdere wetswijzigingen uit de laatste decennia. Hoofdstuk 6 biedt de beleidsvoorbereiders enig extra gereedschap voor deze taak.

De bijlagen 1, 2 en 3 zijn in een afzonderlijk document bijeengebracht om het downloaden te versnellen. In deze bijlagen vindt u 1) de brief waarmee de minister van BZK het idee van de 'kan-bepaling' introduceerde in november 2011; 2) alle relevante wet- en regelgeving met betrekking tot welstand plus enige jurisprudentie; 3) een verklaring van gebruikte afkortingen. In bijlage 2 wordt op enkele plekken verwezen naar het Reglement van Orde (RvO). Daarvan is (nog) geen nieuw model beschikbaar. De Federatie en de VBWTN hebben echter de VNG gevraagd om samen op te trekken bij de vervanging van de Modelbouwverordening MBV door de Modelwelstandsverordening MWV, die tevens het RvO zal vervangen. Daarom is in de bijlagen nu geen Model-RvO opgenomen.

De handreiking is een aantal keren globaal besproken met de VNG en het ministerie van BZK, maar de opstellers zijn verantwoordelijk voor de inhoud. Het is geen ‘pseudo-wetgeving’, maar een hulpmiddel om binnen de nieuwe mogelijkheden die de 'kan-bepaling' biedt, inhoudelijk verantwoorde keuzes te maken op gemeentelijk niveau.

De 'kan-bepaling' is op 28 februari 2013 gepubliceerd in het Staatsblad, waarmee de regeling vanaf 1 maart 2013 van kracht is. 

Deze handreiking is verschenen onder verantwoordelijkheid van de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland en de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit v/h Federatie Welstand.

Download hier de handreiking

Download hier de bijbehorende bijlagen

Terug naar de publicaties