Iteretur Decoctum, anno 2013Monumentenzorg op z'n smalst

Kenners zien een portiekflat in strokenbouw, vier lagen op een onderhuis. Datering in de jaren ’50-’60 vanwege de architectuur, zoals bijvoorbeeld de details met ronde vensters. Minder voor de hand ligt de constatering dat dit in een gebied moet zijn met een venige, slechte grondslag, omdat de laag met bergingen niet in, maar op de grond staat: een kostbare kelder is vermeden. Daarmee ontstaan blinde muurvlakken die het, in combinatie met het brede trottoir, mogelijk maken hier te voetballen: de goaltjes staan met krijt op de muur getekend. Dit is de straat waar Dennis Bergkamp leerde voetballen, een monument voor de voetbalcultuur in Nederland, voor Amsterdam in het bijzonder. Deze interpretatie heeft geen betekenis gehad toen de afdeling verkeer de stoep halveerde voor de aanleg van een fietspad. Nieuwe Bergkampjes zullen hier niet meer vandaan komen.

Hoe doen we in de monumentenzorg recht aan die veelheid van interpretaties en betekenissen van objecten en structuren? Hoe komen we tot een goed evenwicht tussen wat deskundologen in die sector doen en wat eigenaren, gebruikers, bewoners belangrijk vinden? Met andere woorden: over wiens erfgoed hebben we het eigenlijk?

Aldus Dirk Baalman, directeur van Het Oversticht en voorzitter van de commissie Monumenten en Archeologie van de Raad voor Cultuur in zijn essay Iteretur Decoctum, waarmee hij een steen in de vijver van de nationale monumentenzorg werpt.Hij hekelt daarin o.m. het feit dat het rijk nooit serieus werk heeft gemaakt van de decentralisatie in de Monumentenzorg die sinds 1988 wel steeds met de mond beleden wordt.

Lees het hele essay