25-06-21Mooiwaartstrofee gaat naar Noordenveld

Amersfoort, 24 juni 2021

De gemeente Noordenveld heeft de Mooiwaarts Wisseltrofee 2021 ontvangen. Wethouder Henk Kosters nam de prijs onlangs in ontvangst van atelierleider Team Ruimtelijke Kwaliteit en stedenbouwkundige Tim Willems-Kruize van stichting Libau. De gemeente Noordenveld krijgt de wisseltrofee omdat zij kiest voor ruimtelijke kwaliteit als rode draad in beleid passend bij de hedendaagse behoeften en ontwikkelingen in de maatschappij. De instrumenten die ingezet worden, nemen de karakteristieken van de omgeving als vertrekpunt. Dit geeft enerzijds aanvragers de ruimte voor initiatieven en anderzijds de gemeente handvatten om te sturen op ruimtelijke kwaliteit. De instrumenten krijgen extra glans doordat zij zijn gemaakt met bewoners en andere stakeholders. De gemeente Noordenveld laat zien dat het mogelijk is om relatief snel met elkaar te komen tot omvorming van beleid waarin zorgvuldigheid, continuïteit en compleetheid trefwoorden zijn én waarmee een grote stap wordt gezet om de doelen van de Omgevingswet waar te maken. 

In Noord-Nederland is de gemeente Noordenveld al enkele jaren aan het pionieren met de Omgevingswet. De insteek hierbij is om concrete vraagstukken met stakeholders op te pakken en samen te oefenen met het werken in de geest van de Omgevingswet. Wethouder Henk Kosters heeft het hierbij altijd over ‘wyberen’. Dit werkwoord refereert aan het bekende ruitvormige snoepje en staat voor een proces waarbij je in het begin nieuwsgierig om je heen kijkt en verschillende mogelijkheden verkent om vervolgens een weloverwogen keuze te maken en toe te werken naar een oplossing. Leren door te doen dus. 

Instrument 1: Omgevingsvisie

Als één van de eerste gemeenten in Noord-Nederland stelde de gemeente Noordenveld een omgevingsvisie op. Hiervoor werd nauw samengewerkt met bewoners en andere stakeholders. Co-creatie stond nog in de kinderschoenen in die tijd, maar de gemeente schuwde in deze samenwerking het experiment niet. De totstandkoming van de visie was de eerste stap in een traject om het ruimtelijk beleid in de gemeente met bewoners te hervormen, processen voor vergunningverlening en de dienstverlening te verbeteren en de kwaliteitsadvisering te stroomlijnen mét als rode draad de ruimtelijke kwaliteit. Inmiddels zijn we een aantal jaren verder en is de gemeente een Kwaliteitsgids en een nieuwe welstandsnota rijker.  

Instrument 2: De Noordenveldse Kwaliteitsgids

Als nadere uitwerking van de omgevingsvisie heeft de gemeente de Noordenveldse Kwaliteitsgids opgesteld. In deze gids zijn voor het landschap en de kernen de ruimtelijke en cultuurhistorische kwaliteiten benoemd in woord en beeld. Daarnaast bevat de gids zogenaamde gidsprincipes voor het doorontwikkelen van de gesignaleerde kwaliteiten. De kwaliteitskaarten van de kernen zijn tijdens dialoogronden met bewoners in de verschillende dorpen tot stand gekomen. De gids wordt gebruikt als onderlegger voor ruimtegerelateerd beleid en de ontwikkeling en/of begeleiding van initiatieven. Op basis van de gids is bijvoorbeeld een ruimtelijk kader voor het centrum van Roden opgesteld. 

Instrument 3: Gids omgevingskwaliteit

Doordat het traject van de Noordenveldse Kwaliteitsgids en het opstellen van een nieuwe welstandsnota elkaar deels overlapten, is tijdens de dialoogronden aan de hand van interactieve werkvormen ook met de bewoners gesproken over welstand. Onderwerpen die voorbij kwamen waren de ervaringen met welstand en de gemeente, het ambitieniveau en de activiteiten en de reikwijdte waarover de nota zich zou moeten uitspreken. Aan de hand hiervan en van talrijke gesprekken met de gemeenteraad ontstond een scherp beeld van het programma van wensen voor de welstandsnota. Vervolgens is Bügel Hajema gevraagd het nieuwe welstandsbeleid uit te werken en is de “Gids omgevingskwaliteit met principes voor bouwen” ontstaan. De gids bestaat uit een website die makkelijk vindbaar is voor iedereen die iets wil gaan bouwen. De opbouw van de gids is gebiedsgericht en gebaseerd op De Noordenveldse Kwaliteitsgids. Per soort gebied zijn principes voor bouwen geformuleerd. De principes zijn zoveel mogelijk als doelen geformuleerd waardoor er meer ruimte is voor verschillende initiatieven. Daarnaast zijn de principes proportioneel: in gebieden met meer kwaliteiten en/of een publieke betekenis is de ambitie hoger. Tot slot zijn voor veel voorkomende initiatieven sneltoetscriteria opgesteld. Als initiatiefnemers een plan indienen dat in lijn is met deze criteria kan snel een vergunning worden verleend. Zo blijft er voor de gemeente meer tijd over voor grote en/of ingewikkelde initiatieven die vragen om maatwerk. 

Tot slot

Er is een filmpje gemaakt over de gemeente Noordenveld en waarom juist zij deze keer de trofee heeft ontvangen. Voor meer informatie over de Mooiwaarts Wisseltrofee gaat u naar www.mooiwaarts.nl en op www.noordenveld.nl vind u alle informatie over de gemeente Noordenveld.  

De Mooiwaarts-wisseltrofee wordt onregelmatig, ongeveer twee keer per jaar, uitgereikt aan iemand die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor de vernieuwing van het ruimtelijke kwaliteitsbeleid. De trofee bestaat uit een neutraal oppervlak, waar elke volgende trofee-winnaar een nieuw bouwsteentje aan bijdraagt. Na vijftien winnaars vormt de gevulde ‘maquette’ het beeld van een gezamenlijk gegroeide, veelkleurige omgeving.Eerdere winnaars van de wisseltrofee:
Dennis Straat, wethouder van Zaanstad
wethouder Lucas Mulder en team, Staphorst
wethouder Piet van Leenen, Hoeksche Waard

Terug naar het overzicht

Nieuwe Publicaties

Onderstaande publicaties zijn zolang de voorraad strekt, tegen verzendkosten te bestellen bij de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit: info@ruimtelijkekwaliteit.nl

  • Jaarverslag over 2022Jaarverslag over 2022

    In 2022 groeide de formatie van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en werden er tal van initiatieven genomen en activiteiten ontplooid. Financieel waren er de nodige tegenvallers.

    lees verder

  • Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige WoningbouwRuimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    Meer goede woningen op de korte termijn én blijvende ruimtelijke kwaliteit met elkaar verenigen is het doel van het traject Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    lees verder

  • Duurzame StadsgezichtenDuurzame Stadsgezichten

    De huizen in beschermde stadsgezichten worden ook verduurzaamd. Hoe is dat mogelijk zonder afbreuk te doen aan de ruimtelijke kwaliteit en de erfgoedwaarde?

    lees verder

Federatie Ruimtelijke Kwaliteit