21-06-13De Aantrekkelijke Snelwegomgeving

De kwaliteit van snelwegomgevingen

Behalve dat ze handig zijn, zijn (snel-)wegen ook hinderlijk: ze geven lawaai, stank en fijnstof en nieuwe snelwegen betekenen steevast een aanslag op het landschap. Vandaar al die heftige protesten bij de aanleg of verbreding van een weg. Het kan ook anders. Het Team Ruimtelijke Kwaliteit[1] heeft in De aantrekkelijke snelwegomgeving vijftien aansprekende voorbeelden verzameld van investeringen in infrastructuur die gekoppeld zijn aan investeringen in omgevingskwaliteit.

“Door te investeren in kwaliteit ondervinden de omwonenden niet alleen maar overlast van nieuwe infrastructuur, maar hebben ze er ook profijt van. Daardoor is veel minder juristerij nodig,” aldus de architect en voormalig rijksadviseur Ton Venhoeven in de publicatie.

De verzamelde voorbeelden zijn heel divers. Soms maakte een wegverbreding de aanleg mogelijk van een park en nieuwe dwarsverbindingen onder de snelweg door, elders werd de doorsnijding van een waterlinie aangegrepen om de cultuurhistorie zichtbaar te maken op een manier die anders onbetaalbaar zou zijn geweest, in veel gevallen bleek het mogelijk om recreatieve en ecologische verbindingszones aan te leggen indien de kruising van een weg en een riviertje moest worden vernieuwd. Maar er zijn ook voorbeelden opgenomen van investeringen die sociaal onveilige restruimtes omtoverden in aantrekkelijke winkel en speel-gebieden. In de publicatie worden de succesfactoren geïdentificeerd, waardoor het succes herhaald kan worden.

De voorbeelden uit het boekje zijn exemplarisch voor nieuwe manieren van werken in de ruimtelijke ordening. Niet langer is één functie of belang dominant, integendeel, er wordt gezocht naar integrale ruimtelijke kwaliteit, waarbij ‘meekoppelende belangen’ het draagvlak voor ingrepen in de leefomgeving vergroten. Dat is ook nog eens efficiënter en voordeliger dan het afkopen van belangen die met de wegaanleg (lijken te) conflicteren of het op een later moment alsnog realiseren van aparte projecten, bijvoorbeeld faunapassages.

Deze manier van werken en denken past niet goed bij de ruimtelijke ordeningstraditie die nog uit de jaren vijftig stamt, maar juist heel goed bij de nieuwe Omgevingswet die het kabinet Rutte momenteel voorbereidt, en blijkt ook goed te combineren met moderne aanbestedingsmethoden.

De aantrekkelijke snelwegomgeving kwam tot stand met medewerking van Rijkswaterstaat. Zolang de voorraad strekt zijn exemplaren tegen verzendkosten te verkrijgen bij de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit, Tussen de Bogen 18, 1013 JB Amsterdam (info@ruimtelijkekwaliteit.nl)


[1]Het Team Ruimtelijke Kwaliteit is het samenwerkingsverband van de zeven regionale welstands- en monumentenorganisaties met de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit.

Terug naar het overzicht

Nieuwe Publicaties

Onderstaande publicaties zijn zolang de voorraad strekt, tegen verzendkosten te bestellen bij de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit: info@ruimtelijkekwaliteit.nl

  • Jaarverslag over 2022Jaarverslag over 2022

    In 2022 groeide de formatie van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en werden er tal van initiatieven genomen en activiteiten ontplooid. Financieel waren er de nodige tegenvallers.

    lees verder

  • Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige WoningbouwRuimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    Meer goede woningen op de korte termijn én blijvende ruimtelijke kwaliteit met elkaar verenigen is het doel van het traject Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    lees verder

  • Duurzame StadsgezichtenDuurzame Stadsgezichten

    De huizen in beschermde stadsgezichten worden ook verduurzaamd. Hoe is dat mogelijk zonder afbreuk te doen aan de ruimtelijke kwaliteit en de erfgoedwaarde?

    lees verder

Federatie Ruimtelijke Kwaliteit