18-10-17Heerjansdam, Algemene welstandscriteria onjuist toegepast

13-9-2017. Afdeling Bestuursrechtspraak, Raad van State

link naar de uitspraak

Enige tijd geleden is een vergunning voor een garage met overkapping in Heerjansdam op welstandsgronden vernietigd, om vier redenen: a. de welstandscommissie heeft een fout plan voorgelegd gekregen (de maatvoering klopt bij lange na niet); b. de welstandscommissie heeft getoetst aan de nota uit 2004, terwijl er inmiddels een nota 2013 vigerend was; c. de welstandscommissie heeft niet aangegeven aan welke criteria is getoetst, en hoe ze tot haar conclusie is gekomen; d. b en w hebben niet nader onderbouwd, ook niet in reactie op bezwaar, waarom het stempeladvies van de welstandsadviseur juist is. Na vernietiging heeft het college van b en w een nieuw besluit genomen.

Nu is bezwaar gemaakt tegen dat nieuwe besluit. Volgens de welstandscommissie is het bouwplan in overeenstemming met alle criteria van de welstandsnota op één na: er zit geen kap op de aanbouw en dat tast het beeld. aan. Vanwege die strijdigheid is getoetst aan de Algemene Criteria en is positief geoordeeld.

De Raad van State:

(…) Voorts is in de welstandsnota voor het Dijklint Ringdijk als gebiedsgericht criterium vermeld:

"Ingrepen zijn gericht op behoud en herstel van het oorspronkelijke, individueel vormgegeven, afwisselende beeld van de dijk (positie van de bebouwing, toepassen volwaardige kap, kaprichting, voorgevel, oriëntatie, behoud van doorzichten tussen de bebouwing) en het individuele gebouw".

Volgens het tegenadvies van de bezwaarmakers is het bouwplan, in afwijking van dit criterium, niet gericht op het behoud of herstel van het oorspronkelijk, individueel vormgegeven, afwisselend beeld van de dijk, waarbij een volwaardige kap dient te worden toegepast en de doorzichten tussen de bebouwing in stand moeten worden gehouden. De garage zet de ruimte tussen de tuinen van de woningen aan de Dorpsstraat 20 tot en met 26 en de Kreeklaan 1 dicht, terwijl kenmerkend voor de situatie van de Dorpsstraat is dat de objecten vrij in de ruimte staan en er doorzicht blijft tussen de bebouwing. Volgens het tegenadvies bieden de algemene welstandscriteria geen aanleiding om hieraan voorbij te gaan. Daartoe is vereist dat de bijzonder architectonische kwaliteit overtuigend kan worden aangetoond, hetgeen volgens het tegenadvies niet van toepassing kan worden geacht op het voorliggende bouwplan.

Ook de welstandscommissie vond dat het bouwplan niet in overeenstemming is met het genoemde criterium, omdat de garage niet voorzien is van een kap, maar plat is afgedekt. Zij acht de platte afdekking gezien de functie, ligging en uitwerking echter vanzelfsprekend en acht deze vorm, en afwijking van de gebiedsgerichte criteria, op deze locatie aanvaardbaar, gelet op de algemene criteria.

De Raad van State: Wanneer het bouwplan niet met de gebiedsgerichte criteria in overeenstemming is, bestaat de mogelijkheid om het bouwplan in plaats daarvan te toetsen aan de algemene welstandscriteria uit hoofdstuk 7 van de welstandsnota. In dat geval zal de bijzondere architectonische kwaliteit van het bouwplan met deze criteria overtuigend moeten kunnen worden aangetoond. Uit deze passages volgt dat, indien toepassing aan deze mogelijkheid wordt gegeven, de algemene welstandscriteria geheel in de plaats treden van de gebiedsgerichte criteria. Toetsing van een bouwplan aan redelijke eisen van welstand zal in dat geval dan ook moeten plaatsvinden aan de hand van een volledige toetsing aan elk van de in hoofdstuk 7 van de welstandsnota opgenomen algemene welstandscriteria. Door aan te nemen dat aan strijd met een enkel gebiedsgericht criterium kan worden voorbijgegaan met een niet nader geconcretiseerde verwijzing naar de algemene welstandscriteria, is in het welstandsadvies een onjuiste toepassing gegeven aan de welstandsnota. Voorts blijkt uit het welstandsadvies niet dat daarbij is bezien of de bijzondere architectonische kwaliteit van de garage, met inachtneming van de criteria in hoofdstuk 7, overtuigend kan worden aangetoond. Gelet hierop is het welstandsadvies niet toereikend om te kunnen aannemen dat het bouwplan in overeenstemming met redelijke eisen van welstand is. Gelet hierop heeft het college dit advies ten onrechte overgenomen.

Het betoog slaagt.

Terug naar het overzicht