Omgevingswet in praktijk 2Breda schift, herschrijft en stemt af

    

    
Stills uit de film 'Meedoen met het experiment Omgevingsplan Breda Zuidwest'

Onder de Omgevingswet zijn straks vele beleidsterreinen door elkaar gehusseld. Alle bestemmingsplannen, verordeningen en andere regelingen voor de fysieke leefomgeving komen samen in een omgevingsplan. Zo’n 35 gemeenten lopen hierop vooruit. Onder hen Breda die een omgevingsplan voor de gehele gemeente uitwerkt en eentje voor Breda Zuidwest.

Hans Koning, planologisch jurist gemeente Breda en expert Omgevingswet, heeft het uitgerekend. Voor de hele stad Breda zijn er 97 documenten waarin iets geregeld is over de fysieke leefomgeving.
Voor Breda Zuidwest, het pilotgebied Omgevingswet, heeft Koning 54 documenten geïdentificeerd. Over parkeerbeleid, monumenten, detailhandel, archeologie, et cetera.
Droogjes constateert hij dat er ‘bepaald geen blanco situatie is’.

Vooruitlopend op de Omgevingswet is Breda een van de gemeenten die experimenteert met een omgevingsplan - een ‘bestemmingsplan met verruimde reikwijdte 8e tranche van de Crisis- en herstelwet’, preciseert Koning.

Enerzijds worden bestaande regels geïnventariseerd (hoe zinvol zijn ze?) en anderzijds is bewoners gevraagd naar hun wensen en ideeën. Uit de sessies met stakeholders, en de online participatie door bewoners, komt naar voren dat vooral beheer van de openbare ruimte een issue is. Dat komt goed uit want beheer valt in de Omgevingswet onder fysieke leefomgeving.

De taalkwestie
Straks onder de Omgevingswet moeten alle losse verordeningen opgenomen zijn in één plan. Afgezien van de schifting tussen overbodige en nodige regels, zijn er andere zaken op te lossen. Bijvoorbeeld de taalkwestie.
‘We zijn nu bezig met de schrijfsessies’, vertelt Koning. ‘Een verordening is geformuleerd in ge- en verboden. Dit is verboden, staat in de verordening. In een bestemmingsplan staat het tegenovergestelde: dit mag, mits je voldoet aan randvoorwaarden.’

Voorrangsregels
Een andere afstemming betreft de ‘voorrangsregels’. In losse verordeningen en documenten valt het niet zo op, maar in een wet is het niet te verdoezelen dat sommige regels elkaar in de weg zitten of ronduit tegenstrijdig zijn. Een woning kan tegelijk een monument zijn. Wat prevaleert? Het monument dus, want je mag niet alles verbouwen. Ook moet de relatie tussen afval en gebruik van de tuin afgestemd worden. Je mag de tuin zelf inrichten, maar het mag geen vuilnisbelt worden.

De vraag is tot welk niveau je als overheid afstemming moet regelen en wat de verantwoordelijkheid is van de burger. Het is een zoektocht, zegt Koning, en het antwoord verschilt per sector. ‘Neem de verlichting in parken. Met het oog op sociale veiligheid wil je goede verlichting, maar ecologisch gezien wil je dat het donker is in het park.’

De discussie over de welstandsregels schuiven de ambtenaren nog even voor zich uit. Politiek ligt de welstand gevoelig en in dit stadium van het omgevingsexperiment zit niemand op meer complicaties te wachten.

Slim combineren
In Breda buigt zich een brede werkgroep van ambtenaren van allerlei sectoren over deze afwegingen. Beheer van de openbare ruimte valt straks binnen het omgevingsplan en daarom is ook de club beheer (de wijkmanagers, de handhavers en toezichthouders) aangeschoven.

Het leidt tot wederzijds begrip en tot soulsearching: waarom stellen we eigenlijk deze regels? Kunnen we dat niet anders doen? Er is een soort netwerk ontstaan, zegt Koning. Ambtenaren weten elkaar beter te vinden en het combineren van gegevens levert inzichten op. ‘Afhankelijk van het type wijk kunnen we mogelijk een ander handhavingsgedrag inzetten. In sommige wijken kunnen we regels loslaten’.

Bewoners en raad
Een spannend moment zal zijn als het ontwerpplan aan de wijkbewoners wordt voorgelegd. Koning: ‘Herkennen de bewoners en bedrijven zich er in? Zien zij voldoende van hun wensen terug? Wij zullen het een en ander uit te leggen hebben. Sommige regels, bijvoorbeeld op het gebied van cultureel erfgoed laten wij niet los. Om het algemeen belang te dienen.

De raad is al drie keer over de Omgevingswet geïnformeerd. Begin 2017 volgt een werksessie met de raad over Breda Zuidwest. Grote vraag zal zijn voor de raad waar de bestuurlijke afwegingsruimte zit.  Koning verwacht eerste kwartaal volgend jaar een eerste ontwerp klaar te hebben van het omgevingsplan.
Marijke Bovens | december 2016

https://omgevingsplan-breda.nl/zuidwest/start/

Aanmelden voor de nieuwsbrief Federatie Ruimtelijke Kwaliteit kan via:
http://www.ruimtelijkekwaliteit.nl/aanmelden-nieuwsbrief

Nieuwe Publicaties

Onderstaande publicaties zijn zolang de voorraad strekt, tegen verzendkosten te bestellen bij de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit: info@ruimtelijkekwaliteit.nl

  • Jaarverslag over 2022Jaarverslag over 2022

    In 2022 groeide de formatie van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit en werden er tal van initiatieven genomen en activiteiten ontplooid. Financieel waren er de nodige tegenvallers.

    lees verder

  • Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige WoningbouwRuimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    Meer goede woningen op de korte termijn én blijvende ruimtelijke kwaliteit met elkaar verenigen is het doel van het traject Ruimtelijke Kwaliteit bij Fabrieksmatige Woningbouw

    lees verder

  • Duurzame StadsgezichtenDuurzame Stadsgezichten

    De huizen in beschermde stadsgezichten worden ook verduurzaamd. Hoe is dat mogelijk zonder afbreuk te doen aan de ruimtelijke kwaliteit en de erfgoedwaarde?

    lees verder

Federatie Ruimtelijke Kwaliteit